بررسی اختلال شخصیت خودشیفته

بررسی اختلال شخصیت خودشیفته

زمانی که دختر شما می گوید، “مامان ، شما هیچ وقت برای من کاری نکردید!” از آنجا که برای خرید تجهیزات فوتبال بیشتر به فروشگاه می روید ، یا او اصرار دارد که دیگر نیازی به تمیز کردن حمام ندارد زیرا این کار او نیست ، برخورد با یک دختر نوجوان خودشیفته می تواند سخت باشد.

اگر دختر نوجوان شما کمی خود را می گیرد یا خود را مجذوب نشان می دهد، شما تنها نیستید. اما مطمئن باشید ، اصرار او مبنی بر اینکه او مرکز جهان است لزوماً بر عملکرد والدین شما تأثیر نمی گذارد.

در عوض ، این ایده که جهان – و هر کس که در آن باشد – حول او می چرخد ​​، فقط یک مرحله است. با گذشت زمان ، شما به احتمال زیاد علائمی را مشاهده خواهید کرد که نشان می دهد نوجوان شما می تواند به  بیرون از خودش نگاه کند و احساسات دیگران را بیشتر اوقات در نظر بگیرد.

خودشیفته بودن می تواند یک بخش عادی در رشد نوجوانان باشد

اصطلاح خودشیفتگی معمولاً برای توصیف کسی که کمی مغرور یا به خود بالنده هستند، بر خلاف کسی که اختلال شخصیت خودشیفتگی دارد ، یک بیماری قابل تشخیص است.

افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته عملکرد خود را با مشکل مواجه می کنند. آنها برای حفظ روابط سالم تلاش می کنند و تحصیلات و اشتغال آنها تحت تأثیر قرار می گیرد.

تخمین زده می شود که حدود ۶ درصد از جمعیت بالغ ممکن است دارای یک اختلال شخصیت خودشیفته باشند. اما به ندرت قبل از ۱۸ سالگی تشخیص داده می شود و بعید است کمی رفتار خودمحور از نوجوان شما نشانه مشکل بزرگتری باشد.

تفکر خودمحوری معمولاً در حدود ۱۵ یا ۱۶ سالگی شروع به کم شدن می کند.

بررسی اجمالی اختلال شخصیت خودشیفته

اختلال شخصیت خودشیفته، یکی از انواع اختلالات شخصیت است.

از مشخصات اختلال شخصیت خودشیفته این است که اینگونه افراد، تصویری اغراق آمیز و تحریف شده از خود در ذهن دارند و ضمن داشتن احساس کاذب اعتماد به نفس و مهم دانستن خود، نیازمند توجه و تحسین بیش از حد از جانب دیگران هستند.

این درحالی است که خود نسبت به سایر افراد احساس توجه و همدلی خاصی ندارند و از آشفتگی در روابط رنج می‌برند.جالب است بدانید پشت نقاب اعتماد به نفس بیش از حد افراد خودشیفته، یک عزت‌ نفس شکننده و آسیب پذیر وجود دارد که در برابر کوچک‌ترین انتقادی می‌شکند.

اختلال شخصیت خودشیفته، باعث بروز مشکلاتی در حیطه های مختلف زندگی از جمله روابط عاطفی، کار، تحصیل و یا امور اقتصادی می‌شود. افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته، درصورت عدم دریافت آن میزان محبت و توجهی که خود را شایسته آن می‌دانند، مأیوس و ناراحت می‌شوند. همچنین ممکن است به این نتیجه برسند که روابطشان با دیگران دیگر رضایت بخش نیست؛ اگرچه دیگر افراد نیز از بودن در کنار آن ها لذت نمی‌برند.

علائم اختلال شخصیت خودشیفته

علائم و نشانه‌های اختلال شخصیت خودشیفته در افراد مختلف، متفاوت است.

علائم اختلال شخصیت خودشیفته در افراد مبتلا:

• احساس خود بزرگ بینی بیش از حد
• خود را بیش از اندازه محق تعریف و تمجید مداوم از طرف دیگران دانستن
• انتظار برتری داشتن نسبت به دیگران، حتی بدون دستیابی به هیچ موفقیت خاصی
• اغراق در دستاوردها و استعدادها
• خیال پردازی در مورد موفقیت، قدرت، هوش، زیبایی و یا همسر ایده‌آل
• داشتن این تفکر که تنها باید با افراد خاص و هم شان خود در ارتباط باشند
• مجال ندادن به دیگران برای صحبت در حین مکالمات، یا تحقیر دیگران
• همیشه به دنبال جلب توجه و پیروی بی‌چون و چرای دیگران در برابر خواسته های خود بودن
• سوء استفاده کردن از لطف دیگران به نفع کارهای خود
• نمی توانند و یا نمی خواهند که نیازها و احساسات دیگران را هم در نظر بگیرند
• به دیگران حسادت می کنند و بر این باورند که دیگران نیز به آن‌ها حسادت می کنند
• با غرور و تکبر رفتار می کنند و متکبر، از خودراضی و پرمدعا به نظر می رسند
• اصرار دارند تا از هرچیزی بهترینش را داشته باشند، مثلا بهترین ماشین و شغل
• در عین حال، این افراد در برخورد با هر چیزی که تحت عنوان انتقاد مطرح می شود، مشکل دارند
• وقتی رفتاری در شأن خود نبینند، عصبانی و یا بی حوصله میشوند
• برای اینکه خود را برتر از دیگران نشان دهند، با خشم و یا تحقیر نسبت به دیگران رفتار می کنند و سعی می کنند آن ها را کوچک جلوه دهند
• در کنترل احساسات و رفتار خود دچار مشکل می شوند
• در رابطه با استرس و پذیرش تغییر، دچار مشکلات اساسی هستند
• ممکن است از اینکه از حد کمال خود افول کنند، احساس افسردگی و بی هدفی کنند
• احساس درونی ناامنی، شرمندگی، آسیب‌پذیری و تحقیر را تجربه میکنند

بررسی اختلال شخصیت خودشیفته

چه زمانی برای درمان خودشیفتگی مراجعه کنیم؟

اصولاً افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته برای درمان به متخصص مراجعه نمی‌کنند، زیرا معمولاً معتقدند نکته منفی یا اشتباهی درباره شخصیت آنها وجود ندارد (عدم وجود بینش نسبت به بیماری).

اغلب دلیل مراجعه آنها مشاهده علائم افسردگی، مصرف دارو یا الکل و یا یک مشکل روانشناختی دوم است که در اثر ابتلای به اختلال شخصیت خودشیفته به وجود آمده است.

با این وجود اگر این افراد احساس کنند که ممکن است در طول درمان عزت‌نفس شان خدشه دار شود، از ادامه روند درمان امتناع می‌کنند، زیرا برای یک فرد خود شیفته بسیار سخت خواهد بود که با قسمت های ضعیف شخصیت خود روبرو شود.

با این حال لازم است در صورت مشاهده این علائم در خود یا افراد دیگر، در اولین فرصت به متخصص مربوطه مراجعه نمود.

عوامل ایجادکننده اختلال شخصیت خودشیفته

دقیقا مشخص نیست که چه عواملی موجب بروز اختلال شخصیت خودشیفته می‌شود. علل بروز این اختلال؛ مانند بسیاری از مشکلات روانشناختی دیگر پیچیده هستند. با این وجود تحقیقات نشان داده اند که بروز اختلال شخصیت خودشیفته، ممکن است به موارد زیر مرتبط باشد:

• محیط (ستایش یا انتقادهای بیش از حد پدر و مادر از کودک، ممکن است تجربه ی تلخی برای کودک رقم بزند که باعث بروز ویژگی های این اختلال گردند)
• ژنتیک
• ویژگی‌های شخصیتی و خلق و خو
• نوروبیولوژی (دلایل عصب زیست شناسی)

عوامل خطر یا ریسک فاکتورهای ابتلا به اختلال شخصیت خودشیفته

طبق تحقیقات صورت گرفته، اختلال شخصیت خودشیفته در مردان بیشتر از زنان رخ می دهد و اغلب در سنین نوجوانی یا اوایل بزرگسالی ظهور می‌کند.

خودشیفتگی در کودکان

به خاطر داشته باشید که اگر چه ممکن است بعضی از کودکان، برخی علائم خودشیفتگی را از خود نشان دهند اما این موضوع، در سنین کودکی عادی است و الزاماً ارتباطی به بروز اختلال شخصیت خودشیفته ندارد. در سنین پایین کودکان معمولاً رفتارهای خودمحورانه بسیار زیادی از خود بروز می‌دهند که اینگونه رفتارها بخش طبیعی از روند رشد روانی کودکان است. اگرچه علت دقیق اختلال شخصیت خودشیفته مشخص نیست، اما برخی محققان معتقدند که تأثیر محیط در کودکان آسیب‌پذیری که تحت کفالت والدین بیش از حد حمایتگر و یا بالعکس والدین بی توجه و سرد هستند، شایع تر است.

ژنتیک و نوروبیولوژی نیز می‌تواند در پیشرفت این اختلال مؤثر باشند.

مشکلات ناشی از اختلال شخصیت خودشیفته

مشکلات ناشی از اختلال شخصیت خودشیفته و اتفاقات دیگری که همراه با آن اختلال رخ می‌دهند، ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• بروز مشکلات در روابط عاطفی
• بروز مشکلات در زمینه کار یا تحصیل
• افسردگی و اضطراب
• ایجاد مشکلات جسمی
• سو مصرف مواد مخدر یا الکل
• داشتن افکار خودکشی و یا اقدام به خودکشی

پیش‌گیری از ابتلا به اختلال شخصیت خودشیفته

از آنجا که علت به وجودآورنده اختلال شخصیت خودشیفته نامعلوم است، راه قطعی برای پیشگیری از بروز این اختلال وجود ندارد.

با این حال، موارد زیر ممکن است کمک کننده باشند:

• به محض این که متوجه علائم بروز مشکلات روانی در کودک شدید، روند درمان را برای او شروع کنید.
• به صورت خانوادگی، در کلاس های مهارت آموزی شرکت کنید تا روش‌های صحیح برای برقراری ارتباط و یا مقابله با مشکلات و پریشانی های روانشناختی را یاد بگیرید.
• در کلاس‌های آموزش والدین و فرزندپروری شرکت کنید و در صورت نیاز از راهنمایی های روانشناس و یا مددکار اجتماعی بهرمند شوید.

تشخیص اختلال شخصیت خودشیفته

برخی ویژگی‌های اختلال شخصیت خودشیفته، مشابه انواع دیگر اختلالات شخصیت هستند. به همین دلیل ممکن است که افراد به صورت همان زمان مبتلا به چند نوع اختلال باشند که این موضوع تشخیص اختلال شخصیت خودشیفته را دشوارتر می‌کند.

برای تشخیص گذاری قطعی، ابتدا درمانگر مصاحبه ای با فرد موردنظر انجام می‌دهد و از موقعیت کنونی او در حیطه های کار، زندگی و روابط بین فردی و همچنین از تاریخچه رشدی او سوالاتی میپرسد. این ارزیابی روانی ممکن است شامل پر کردن تعدای پرسشنامه نیز باشد.

پس از بررسی های لازم و بدست آوردن اطلاعات جامع، تشخیص اختلال شخصیت خودشیفته توسط متخصص و براساس معیارهای موجود در کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا منتشر شده است، صورت می‌گیرد.

درمان خودشیفتگی

درمان اختلال شخصیت خودشیفته، معمولا از طریق روان درمانی صورت می‌گیرد.

روان درمانی چیست؟

اما اگر دچارسایر اختلال های حوزه سلامت روان هم باشید، ممکن است داروهایی نیز تجویز شوند.

روان‌درمانی می‌تواند به شما کمک کند تا:

با تمرین همدلی، روابط بهتری را با دیگران برقرار کنید و روابطی که صمیمی تر و لذت بخش تر هستند.

علل احساسات خود و آن چیزی که باعث بروز حس رقابت و یا بی اعتمادی نسبت به دیگران و شاید تحقیر خود و دیگران می شود را درک کنید

شناسایی حوزه‌های تغییر، جهت کمک به فرد در پذیرش مسئولیت و یادگیری

شناسایی و درک شایستگی ها و توانایی‌هایی که می تواند در پذیرش انتقادات و اشتباهات به شما کمک کند

توانایی در درک و کنترل بهتر احساسات خود و دیگران

شناسایی و روبرو شدن با تأثیر مشکلات مربوط به اعتماد به نفس بیش از حد

رها کردن اهداف و شرایط ایده‌آل دست نیافتنی و پذیرش آنچه که قابل‌ دستیابی و ممکن است

روان درمانی، هم می‌تواند کوتاه مدت باشد و به شما در مدیریت استرس و یا بحران کمک کند و هم می‌تواند به صورت مداوم و بلند مدت برای کمک به شما و حفظ اهداف تان صورت بگیرد.

همچنین خانواده درمانی و حضور اعضای خانواده در جلسات نیز، می‌تواند به روند درمان فرد کمک کند.

دارو درمانی

هیچ دارویی به طور خاص برای درمان اختلال شخصیت خودشیفته، وجود ندارد. با این حال در صورت وجود علائم افسردگی و یا اضطراب، می توانید از داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب تحت نظر و تشخیص روانپزشک خود استفاده کنید. اگر یک یا تعدادی از علائم این اختلال را در خود و یا اطرافیانتان مشاهده کردید، حتماً به یک روانپزشک و یا یک متخصص سلامت روان قابل اعتماد مراجعه کنید زیرا دریافت روش درمانی مناسب، می‌تواند به شما کمک کند تا زندگی خود را به مراتب لذت بخش تر کنید.

بررسی اختلال شخصیت خودشیفته

مجله سلامتی پلاس ماد